ताप ही अतिशय सामान्य समस्या आहे. बहुतेक लोकांना वर्षातून 1-2 वेळा त्रास होतोच.  स्वतःमध्ये एक समस्या असण्याव्यतिरिक्त, काहीवेळा हे आरोग्याशी संबंधित इतर काही समस्यांचे लक्षण देखील असू शकते.  जेव्हा शरीराचे तापमान सामान्यपेक्षा जास्त असते तेव्हा त्याला ताप म्हणतात.

शरीराचे सामान्य तापमान 98.6 अंश फॅरेनहाइट असते, जे सेल्सिअसमध्ये मोजले जाते तेव्हा ते 37 अंश सेल्सिअस असते.  मात्र, विविध भागातील उंचीनुसार सामान्य तापमान थोडे कमी-जास्त असू शकते.  प्रौढ आणि मुलांचे सामान्य तापमान देखील भिन्न असते.

नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ (NIH) नुसार, मुलांमध्ये शरीराचे सामान्य तापमान 99.5 डिग्री फॅरेनहाइट असते.  प्रौढांमध्ये सामान्य तापमान 99 अंश फॅरेनहाइट असते आणि जर ते यापेक्षा जास्त असेल तरच त्या व्यक्तीला ताप आहे असे मानले जाते.

आपण वर नमूद केल्याप्रमाणे, ताप ही एक समस्या आहे, परंतु इतर अनेक समस्यांचे लक्षण म्हणून देखील ते पाहिले जाऊ शकते.  कानाच्या संसर्गापासून ते UTIs, दाहक रोग, गॅस्ट्रोएन्टेरिटिस, स्वयंप्रतिकार विकार इत्यादींपर्यंत अनेक रोगांचे लक्षण म्हणून ताप येऊ शकतो.  दुखापत आणि भीतीमुळेही ताप येऊ शकतो.

तापाची लक्षणे :- सर्वसाधारणपणे, ताप येणे चांगले मानले जाते, कारण या काळात शरीरात इतर रोगांविरूद्ध प्रतिकारशक्ती विकसित होते.  ताप हे स्वतःच एक लक्षण आहे.  असे असूनही, तुमचे शरीर सर्वसाधारणपणे उबदार आहे की नाही हे समजू शकत नसल्यास, काही लक्षणे आहेत, जी तुम्हाला ताप असल्याचे दर्शवतात.

ती लक्षणे पुढीलप्रमाणे :- अस्पष्ट घाम येणे , तीव्र डोकेदुखी , स्नायू दुखणे , निर्जलीकरण करणे , अशक्त वाटणे , अंग थरथरणे , भूक न लागणे इत्यादी.

जर तुम्ही तापाने त्रस्त असाल आणि तुमच्या शरीराचे तापमान खूप जास्त असेल, जे थंड होण्यासाठी आणि बरे वाटण्यासाठी काही सोपे घरगुती उपाय शोधत असाल तर तुम्ही योग्य ठिकाणी आला आहात.  लक्षात ठेवा की जर तुमचा ताप 104 डिग्री फॅरेनहाइटपेक्षा जास्त असेल तर तो खूप धोकादायक देखील असू शकतो.  या प्रकरणात, आपण ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.

आम्ही तुम्हाला तापापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी काही घरगुती उपाय सांगत आहोत. १) सफरचंदच व्हिनेगर तापावर उपायकारक आहे -: ऍपल सायडर व्हिनेगर हा उच्च तापासाठी अत्यंत प्रभावी उपचार आहे.  यामुळे ताप त्वरित कमी होतो, कारण त्यात असलेले ऍसिड त्वचेतील उष्णता काढून टाकण्याचे काम करतात.  त्यात खनिजे देखील मुबलक प्रमाणात असल्याने तापामुळे शरीरातील खनिजांची कमतरता ते पूर्ण करते. आंघोळीच्या कोमट पाण्यात अर्धा कप सफरचंद सायडर व्हिनेगर मिसळा आणि 10 मिनिटे आंघोळ करा.  जेव्हा शरीराचे तापमान वाढते तेव्हा हा उपाय पुन्हा केला जाऊ शकतो.  सफरचंद सायडर व्हिनेगर असलेल्या पाण्यात कपडा भिजवून ते पिळून कपाळावर, पोटावर आणि तळव्यावर ठेवल्याने तापही कमी होतो.  एक ग्लास पाण्यात दोन चमचे सफरचंद सायडर व्हिनेगर आणि मध मिसळून प्यायल्याने ताप कमी होईल.

ताप आल्यास थंड पाण्याच्या पट्ट्या वापरा -: जर तुम्हाला जास्त ताप असेल तर तो कमी करण्यासाठी स्वच्छ कपडा ओलावा आणि तो पिळून घ्या जेणेकरून कपाळ, बगल, हात, पाय आणि शरीराचे तापमान कमी होईल.  ताप कमी करण्यासाठी मानेवर ओली पट्टीही ठेवता येते.  वेळोवेळी पट्टी बदलत राहा.  यामुळे तुमचा ताप कमी होईल.  लक्षात ठेवा की ताप कमी करण्यासाठी खूप थंड पाणी वापरू नका.

तापावर पुदिन्याने उपाय – तापाला घालवण्यासाठी पुदिन्याची पाने आहेत रामबन उपाय . एक कप गरम पाण्यात एक चमचा पुदिन्याची पाने मिसळा.  10 मिनिटे उकळल्यानंतर साल आणि या मिश्रणात मध घालून सेवन करा.  त्यामुळे शरीरातील अतिरिक्त उष्णता कमी होण्यास मदत होते.  पुदिन्याच्या पानांमध्ये काळी मिरी पावडर आणि अर्धा चमचा पिपली पावडर मिक्स करून त्यात आले पावडर टाकून अर्धे पाणी उकळून घ्या.  हे मिश्रण गाळून दिवसातून तीन वेळा प्या.

हळद-दूध घ्या आणि ताप उतरवा –  हळदीतील गुणधर्म ताप कमी करण्यास मदत करतात.  हळदीमध्ये अँटीव्हायरल, अँटीफंगल, अँटीबॅक्टेरियल आणि अँटीऑक्सिडंट गुणधर्म असतात.  हळद आपली प्रतिकारशक्ती देखील वाढवते आणि संसर्गाशी लढण्यास मदत करते. अर्धा चमचा हळद आणि पाव चमचा काळी मिरी पावडर एक कप दुधात मिसळून दिवसातून दोन वेळा घेतल्यास ताप कमी होण्यास मदत होते.

तुळशीच्या पानांचे सेवन केल्याने ताप उतरेल – तुळशी ही पौष्टिकतेने समृद्ध एक औषधी वनस्पती आहे, जी आयुर्वेदात भरपूर वापरली जाते.  हे प्रतिजैविकासारखे कार्य करते आणि त्याच्या सेवनाने ताप झपाट्याने कमी होतो.  20-25 तुळशीची पाने आणि एक चमचा किसलेले आले एक कप पाण्यात उकळवा.  पाणी निम्मे झाल्यावर या मिश्रणात थोडे मध घालून दिवसातून तीनदा तीन दिवस सेवन करा.

लसूण हा तापावर घरगुती उपाय आहे – लसणाचा प्रभाव उष्ण असला तरी ताप कमी करण्यासाठी फायदेशीर आहे.  याच्या सेवनाने घाम येतो आणि शरीरातून विषारी पदार्थ बाहेर पडतात.  लसणामध्ये अँटीफंगल आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुणधर्म देखील असतात, जे रोगांशी लढण्यास मदत करतात.  ताप आल्यावर लसणाच्या दोन पाकळ्या लहान तुकडे करून कपभर पाण्यात उकळा.  आता पाणी गाळून प्या, हे दिवसातून दोनदा करा.  ऑलिव्ह ऑइलमध्ये लसणाची पेस्ट मिसळून पायाच्या तळव्यावर लावा आणि रात्रभर राहू द्या, आराम मिळेल.

मनुका हा तापावरचा खात्रीशीर उपाय आहे :- मनुका ताप कमी करण्यासाठी आणि संसर्गाशी लढण्यासाठी उपयुक्त आहे.  त्यामध्ये फिनोलिक फायटोन्यूट्रिएंट्स असतात, ज्यात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्म असतात.  तापामध्ये मनुके शरीरासाठी टॉनिक म्हणून काम करतात.  हा उपाय करण्यासाठी 20-25 मनुके पाण्यात भिजवून ठेवा.  मऊ झाल्यावर मनुका पाण्यात बारीक करून घ्या आणि नंतर पाणी गाळून घ्या.  त्यात अर्ध्या लिंबाचा रस मिसळा आणि दिवसातून दोनदा सेवन करा.

तापावर चंदन हा एक निश्चित उपाय आहे – चंदनाचा थंड प्रभाव असतो आणि ताप आणि जळजळ कमी करण्यास मदत होते.  चंदन हे मनाला शांती आणि शीतलता देण्यासाठी ओळखले जाते आणि ताप आल्यावर डोकेदुखीला देखील आराम देते.  अर्धा चमचा चंदन पावडरमध्ये थोडेसे पाणी मिसळून घट्ट पेस्ट तयार करा आणि कपाळावर लावा. जोपर्यंत तुम्हाला आराम मिळत नाही तोपर्यंत ही प्रक्रिया पुन्हा करत रहा.

आले हा तापावर रामबाण उपाय आहे – आल्याच्या मदतीने शरीरातील अतिरिक्त उष्णता काढून टाकली जाऊ शकते.  आले एक नैसर्गिक अँटीव्हायरल आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आहे आणि ते रोगप्रतिकारक प्रणालीमध्ये कोणत्याही प्रकारचे संक्रमण प्रतिबंधित करते.  आंघोळीच्या पाण्यात आल्याची पावडर टाकून आंघोळीनंतर ब्लँकेटने झाकून ठेवल्यास घाम येतो आणि ताप कमी होतो.  आल्याचा चहा प्यायल्यानेही तापात आराम मिळतो.

टीप: ही माहिती इंटरनेट वरून मिळालेली असून त्यामुळे काहीही करण्याआधी आपल्या घरगुती डॉ-क्टरांचा सल्ला जरूर घ्या.